Nhà nhiếp ảnh Douglas Kirkland: Tôi luôn “phải lòng” người trước ống kính

Kinh đô điện ảnh Hollywood (Mỹ), Douglas Kirkland là một tượng đài lẫy lừng. Suốt nửa thế kỷ qua, tên tuổi ông gắn liền với vô số huyền thoại và siêu sao từ Marilyn Monroe, Audrey Hepburn, Elizabeth Taylor, Marlon Brando… cho tới Tom Cruise, Angelina Jolie, Kim Basinger, Leonardo Dicaprio, Nicole Kidman…

Các thế hệ ngôi sao qua đi, nhưng những khoảnh khắc rực rỡ của họ đã được ống kính của ông cô đọng lại mãi mãi. Không dừng ở đó, nghệ thuật nhiếp ảnh của Kirkland còn vươn tới hàng loạt đề tài khác như cuộc sống, sự kiện, thời trang, thiên nhiên, khoa học, khoả thân… Những thành công lớn ấy đã đặt ông vào vị trí được kính trọng trong làng nhiếp ảnh thế giới.

Ông bắt đầu sự nghiệp nhiếp ảnh ra sao, và cơ duyên nào đã đưa ông đến với nhiều người nổi tiếng như vậy?

– Tôi sinh ở Canada. Từ nhỏ, tôi đã được cha tôi truyền cảm hứng về nghệ thuật nhiếp ảnh. Niềm say mê đó giúp tôi có được công việc quan trọng đầu tiên vào năm 24 tuổi ở New York (Mỹ) với tạp chí “Look”. Một lần, ban biên tập cử tôi đi cùng một phóng viên tới phỏng vấn Elizabeth Taylor. Vào lúc đó, bà đang ở trạng thái tâm lý không tốt lắm và chưa hề cho phép ai chụp ảnh trong suốt 5 năm liền. Bởi vậy họ nói với tôi là cứ mang theo máy ảnh, chỉ với chút hy vọng mong manh.

Tới nơi, tôi nhìn vào mắt bà và nói: “Elizabeth, tôi vừa khởi nghiệp ở “Look”. Nếu bà cho tôi cơ hội chụp ảnh, điều đó sẽ có ý nghĩa rất lớn với tôi và sự nghiệp của tôi…”. Bà suy nghĩ một lát rồi nói: “Thôi được, tối mai anh đến đây vào lúc 8 giờ”. Những bức ảnh đó được đón nhận nồng nhiệt và chúng đưa tôi đến với Marilyn Monroe, Sophia Loren, và nhiều người khác.

Vừa nói, Kirkland vừa dùng máy chiếu để giới thiệu hàng chục tác phẩm của mình. Với mỗi bức ảnh, ông giới thiệu tên nhân vật và đôi khi là hoàn cảnh sáng tác. Không chỉ các diễn viên Hollywood mà rất nhiều người nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực và ở nhiều nước khác đã được ống kính của ông ghi lại. Nhà vật lý học Stephen Hawking, nhà tạo mốt Coco Chanel, diễn viên Củng Lợi, các huyền thoại âm nhạc John Lennon, Mick Jagger, Sting, Cher, Barbra Streisand…

Chân dung Brigitte Bardot bừng sáng ở thời kỳ rực rỡ nhất khiến tôi thốt lên thán phục và bất giác hỏi ông có bức ảnh toàn thân nào của bà ở đây không. Kirkland mỉm cười và nói: “Rất tiếc, tôi chỉ chuẩn bị một số ít để giới thiệu ở triển lãm này. Thông thường, các bài giảng của tôi (cho các viện nghệ thuật, trường đại học, các hội thảo chuyên ngành…) kéo dài cả ngày và khi đó, tôi có thời gian để giới thiệu nhiều tác phẩm hơn và giải thích sâu hơn”…

Thật choáng ngợp khi so sánh rằng, số người nổi tiếng mà Kirkland từng chụp có lẽ còn nhiều hơn số người bình thường mà phần lớn chúng ta quen biết. Ông thậm chí lúng túng mất một lát khi chiếu tới một tấm ảnh, khiến tôi buột miệng nhắc rằng đó là diễn viên Mỹ Matt Dillon. Ông cười xoà: “Tôi chụp nhiều quá, nên đôi khi tên của họ không bật ra được ngay”.

Kirkland dừng lâu hơn ở những tấm ảnh chụp Marilyn Monroe. Ông nói:

– Marilyn là một người vô cùng đặc biệt. Có lúc cô vô cùng trẻ thơ, vui vẻ và hồn nhiên. Đột ngột, cô có thể trở nên u tối, trầm ngâm mà không ai hiểu tại sao. Lại có lúc, cô bỗng lột xác thành một hình ảnh vô cùng trưởng thành, nữ tính và rất gợi tình. Trong bức ảnh này – bức chụp Marilyn được biết tới nhiều nhất của tôi, người ta nói tôi đã khắc hoạ một người phụ nữ mà tất cả đàn ông trên thế giới đều khao khát, dù bạn có là một anh lái xe tải hay là một nhà khoa học đi nữa.

Vậy ông có phải lòng cô ấy không?

– Đương nhiên là tôi phải lòng cô ấy… Tôi phải lòng tất cả những người tôi đã từng chụp. Khi ấy, tôi chỉ biết đến người đó và tôi thực sự quan tâm tới con người thực của anh/cô ta. Cũng như khi tôi đứng đây trước bạn, tôi thực sự muốn biết bạn là ai, muốn chúng ta chia sẻ những mối quan tâm giữa những con người với nhau.

Nhưng phải chăng Marilyn Monroe là nhân vật ưa thích nhất của ông?

– Tôi sẽ cho bạn biết bí mật của tôi. Thực tế là, nhân vật ưa thích nhất của tôi là nhân vật ở trước ống kính của tôi, vào thời điểm tôi chụp người đó. Đó sẽ là ngôi sao duy nhất, không có ai khác và không có gì khác đáng kể, kể cả bản thân tôi. Như là tôi chưa từng chụp ai khác trước đó, và tôi chỉ tập trung hoàn toàn ý thức và sức sáng tạo vào người đó.

Vậy bí quyết sáng tạo của ông là gì?

– Đó là không ngừng học hỏi và thử nghiệm những cái mới. Đôi khi bạn không thể biết trước một thử nghiệm mới sẽ đưa đến cái gì, nhưng hãy cứ làm và để sức sáng tạo điều chỉnh. Trong hàng chục năm làm việc, tôi đã sử dụng rất nhiều thế hệ máy ảnh và thiết bị khác nhau. Hiện nay, phần lớn thời gian tôi chụp bằng máy ảnh kỹ thuật số, biên tập ảnh bằng máy vi tính và in ảnh bằng máy in màu chuyên nghiệp. Đó là một khác biệt lớn so với việc chụp bằng phim và tráng rửa ảnh ngày xưa.

Kirkland chuyển sang tấm ảnh một cô gái cưỡi chiếc xe máy phân khối lớn nổi tiếng với tay lái dài ngoằng, do Peter Fonda và Dennis Hopper sử dụng trong bộ phim kinh điển “Easy Rider”. Cặp chân trần của cô vung lên cao với vẻ mặt sảng khoái trong một tư thế vừa tự nhiên và liều lĩnh, vừa tràn đầy sức sống.

– Tôi ngồi trên ôtô phóng đằng trước để chụp suốt cả buổi. Cuối cùng tôi nói: “Xong rồi. Kết thúc!”. Cô ấy sung sướng vung chân lên và hét to một cách nhẹ nhõm. Thế là tôi chộp được cảnh này, chứ bình thường tôi không đời nào dám yêu cầu cô ấy làm hành động nguy hiểm như vậy.

Vậy là ông đã “gạt” cô ấy và nói kết thúc, trong khi ông chưa thực sự kết thúc?

– Tôi luôn luôn làm như vậy. Cần phải luôn sẵn sàng để chộp được những tình huống bất ngờ nhất và đắt giá nhất.

Ông đã chụp nhiều thế hệ ngôi sao, vậy các ngôi sao ngày xưa và bây giờ có gì khác nhau lớn nhất?

– Khác biệt lớn nhất là về tiền bạc. Tiền bạc ngày càng liên quan nhiều hơn đến các ngôi sao. Các nhà sản xuất phim “Titanic” đã bỏ ra tới 200 triệu USD để làm phim và sau đó họ thu lại còn lớn hơn thế nhiều. Vậy là họ lại tiếp tục bỏ ra nhiều hơn nữa để làm những bộ phim khác. Với số tiền ngày càng lớn, các ngôi sao ngày càng trở nên khó khăn hơn để giữ vị trí của mình.

Trong số các ngôi sao ngày nay, ai là người ông thấy tái hiện gần nhất đẳng cấp của Marilyn Monroe ngày xưa?

– Đó là Angelina Jolie. Cô ấy thật tuyệt vời, đẹp, tài năng, và tràn đầy cá tính.

– Xin cảm ơn ông và chúc ông luôn có được những cảm hứng mới trong công việc!