Bệnh sởi là căn bệnh rất đáng lo ngại ở trẻ. Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi, từ giai đoạn ủ bệnh, khởi phát đến toàn phát, giúp cha mẹ xử lý kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Cùng tìm hiểu những triệu chứng đặc trưng và cách chăm sóc, điều trị hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Tại sao trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ dễ mắc bệnh sởi?
Khi trẻ em được 3-6 tháng tuổi, kháng thể mẹ truyền từ thai kỳ sẽ dần suy giảm. Chưa được 1 tuổi nên hệ miễn dịch chưa mạnh, chưa thể tạo kháng thể chống lại virus, sởi.
Mãi đến 9 tháng tuổi, trẻ em mới có thể tiêm vắc xin sởi, vì vậy trẻ dưới 1 tuổi dễ mắc bệnh này. Bệnh sởi lây lan nhanh và có thể gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt với trẻ có hệ miễn dịch yếu, dễ bị nhiễm virus từ người xung quanh.
Dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi phụ huynh cần biết
Dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ em phát triển qua các giai đoạn khác nhau. Mỗi giai đoạn có những triệu chứng đặc trưng mà phụ huynh cần lưu ý.
Giai đoạn ủ bệnh
Từ khi virus đi vào mình, thời gian ủ bệnh kéo dài từ 10 cho đến 14 ngày. Khi bị virus, trẻ em dưới 1 tuổi thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt. Do đó, giai đoạn ủ bệnh thường khiến phụ huynh khó nhận biết bệnh sởi ở trẻ.
Giai đoạn khởi phát
Giai đoạn khởi phát ban khi bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi, các triệu chứng thường liên quan đến viêm long đường hô hấp do virus. Triệu chứng này kéo dài từ 2 đến 4 ngày. Trẻ có thể gặp phải các biểu hiện như:
- Bị chảy nước mũi, khó thở do bị nghẹt.
- Ho khan.
- Sốt cao.
- Viêm kết mạc, mắt đỏ, bị sưng mắt.
- Viêm thanh quản.
- Xuất hiện các nốt Koplik ở miệng.
- Trẻ có thể đi ngoài có nước.
Giai đoạn toàn phát
Giai đoạn toàn phát ban của bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi thường kéo dài từ 2 đến 5 ngày. Sau 3 – 4 ngày sốt cao, dấu hiệu bệnh sởi xuất hiện với tình trạng phát ban. Ban đầu, chấm ban xuất hiện phía sau háy và tai, sau đó lây lan dần đến vùng đầu, mặt, cổ, hai tay và cuối cùng là vùng bụng, thân dưới.
Nốt ban sởi có đặc điểm là nhỏ, màu đỏ và hơi gồ lên trên da. Các chấm sẽ xuất hiện lưa thớt hay thành mảng to. Khi ban sởi lây lan ra toàn thân, sẽ giảm dần những đợt sốt.
Giai đoạn hồi phục
Ở giai đoạn hồi phục, trẻ đã cắt sốt và các nốt ban sởi bắt đầu nhạt màu và bong vảy. Dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi trong giai đoạn này là phát ban sởi dần lặn theo trình tự ngược lại với thời gian mọc ban. Điều này có nghĩa là những vùng da xuất hiện ban sởi trước sẽ mất ban sớm nhất.
Trong những điều hiếm, bé sẽ có thể cảm sốt dù phát ban sởi không còn. Đây là dấu hiệu nguy hiểm, cho thấy bệnh sởi ở trẻ em có thể tiến triển, biến chứng nặng và cần được theo dõi kỹ lưỡng.
Các dấu hiệu trẻ dưới 1 tuổi bị bệnh sởi nên nhập viện
Do trẻ dưới 1 tuổi có sức đề kháng yếu, khi bị bệnh sởi ở trẻ em, nguy cơ biến chứng nguy hiểm càng cao. Khi có dấu hiệu trẻ bị sởi, phụ huynh nên đưa trẻ nơi khám nhanh nhất:
- Trẻ không ti, không ăn không uống, có cơn giật, phát ban.
- Trẻ ngủ dài, khóc thét, thăng nhiệt cao, mặc cho đã uống thuốc nhưng không giảm.
- Thở rít, viêm phổi, nhịp thở nhanh bất thường, viêm não.
- Trẻ có biểu hiện nhìn kém, viêm kết mạc, loét miệng.
- Trẻ đi vệ sinh ít, khóc giả không nước mắt,…
- Trẻ bị viêm xương chũm hoặc suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Một số cách điều trị bệnh sởi cho trẻ dưới 1 tuổi
Hiện nay, bệnh sởi ở trẻ em chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy phòng ngừa phát ban là yếu tố quan trọng nhất. Khi trẻ bị biến chứng, virus xâm nhập thì phụ huynh nên đưa em đến nơi khám ngay để được khám và phòng ngừa nhanh. Đồng thời, nghe theo chặt chẽ những hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng.
Các giáo sư, chuyên gia đầu ngành tiêm chung, dịch bệnh chẩn đoán và khuyên như sau:
- Bệnh sởi ở trẻ em lây lan rất nhanh, do đó khi trẻ bị bệnh cần được cách ly với người khác trong gia đình để hạn chế lây lan. Trẻ nên được nghỉ ngơi trong môi trường sạch sẽ, thoáng mát, đủ ánh sáng và yên tĩnh để mau chóng phục hồi sức khỏe.
- Khi bé tăng nhiệt, phụ huynh nên cho bé uống thuốc ngay để giảm sốt, giảm đautheo hướng dẫn của bác sĩ.
- Đồng thời, giúp trẻ súc miệng bằng nước sạch hoặc nước muối khoảng 4l/ngày để tránh bị viêm phổi và virus xâm nhập.
- Bổ sung nước và điện giải, tránh tình trạng mất nước.
- Trong suốt quá trình theo dõi, nếu thấy trẻ có dấu hiệu bất thường như sốt cao kéo dài, co giật, li bì, viêm não, thở khó hoặc ho có đờm do virus. Khi đó, bố mẹ nên liên hệ với bác sĩ ngay để được xử lý kịp thời.
Cách chăm sóc trẻ dưới 1 tuổi bị bệnh sởi
Ngoài việc lo lắng về dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi, nhiều bậc phụ huynh cũng băn khoăn cách chăm sóc trẻ mắc bệnh sởi sao cho đúng cách. Việc chăm sóc tốt không chỉ giúp quá trình điều trị của bác sĩ hiệu quả mà còn giúp trẻ mau chóng phục hồi sức khỏe. Dưới đây là những lưu ý trong việc chăm sóc bệnh sởi ở trẻ em:
- Hãy đảm bảo vệ sinh khu vực cách ly của trẻ và môi trường sống quanh trẻ mỗi ngày để ngăn ngừa vi khuẩn và mầm bệnh phát tán. Giữ không gian luôn sạch sẽ, thoáng mát, và có không khí lưu thông tốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
- Khi bé sốt, hãy cho bé mặc đồ mỏng, rộng rãi, giúp cơ thể thoát nhiệt tốt. Tránh mặc quá nhiều lớp quần áo hoặc quấn kín trẻ, vì điều này có thể làm tăng thân nhiệt.
- Vẫn tắm cho bé ngày một lần để sạch sẽ. Không nên áp dụng các quan niệm dân gian như kiêng tắm, kiêng gió, vì chúng không có cơ sở khoa học và có thể làm bệnh sốt nặng thêm.
- Cắt móng tay cho trẻ để ngăn trẻ gãi vào vùng da bị ngứa, tránh gây xước hoặc nhiễm trùng tránh bị biến chứng.
- Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, ưu tiên món ăn dễ nuốt như cháo, canh, súp. Những đồ ăn của trẻ nên được làm nóng, nấu thât kỹ và chín, giúp trẻ cung cấp đủ chất dinh dưỡng.
- Cung cấp đủ nước, vitamin và khoáng chất cho trẻ. Đặc biệt, bổ sung Vitamin A theo chỉ dẫn, điều trị của bác sĩ để hạn chế các biến chứng về mắt, như viêm loét giác mạc.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ dưới 1 tuổi
Dưới đây là những biện pháp nhằm phòng tránh kịp thời bệnh sởi ở trẻ em:
- Không được đưa bé đến những nơi nhiều người, tuyệt đối né tiếp xúc những ai bị sởi hay đã có dấu hiệu bị bệnh. Bệnh này lây lan nhanh qua hệ thống hô hấp dễ bị sốt.
- Khi đi ra ngoài trời, nên quấn, che cơ thể của bé lại thật là kỹ và an toàn. Quấn khăn hoặc mặc quần áo bảo vệ để giảm khả năng tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh. Điều này sẽ giúp hạn chế việc trẻ tiếp xúc với mầm bệnh từ môi trường xung quanh.
- Nên tránh xa, không tiếp với trẻ khi người đó bị mắc bệnh sởi. Điều này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm cho trẻ nhỏ.
- Bố mẹ cần vệ sinh nhà cửa sạch sẽ và thông thoáng mỗi ngày. Virus sởi sẽ sống trong không khí cho đến 120 phút sau khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ. Điều này giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ trẻ khỏi những yếu tố tác động ở ngoài.
- Cuối cùng, để bảo vệ trẻ khỏi bệnh sởi, việc tiêm vắc xin đầy đủ và đúng lịch là rất quan trọng. Tiêm phòng sởi không chỉ ngăn ngừa bệnh mà còn giảm thiểu nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng. Hiệu quả của vắc xin sởi có thể lên tới 97%, giúp bảo vệ trẻ hiệu quả.
Những câu hỏi thường gặp
Để bảo vệ trẻ khỏi bệnh sởi và những biến chứng nguy hiểm, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh và hiểu đúng cách phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh sởi hoặc cách chăm sóc trẻ, hãy tham khảo những câu hỏi dưới đây để có thêm thông tin hữu ích.
Bệnh sởi ở trẻ em lây qua đường nào và làm sao để phòng ngừa?
Sởi lây qua không khí khi người mắc bệnh ho hoặc hắt hơi. Để phòng ngừa, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với nơi đông người và người bệnh. Cần vệ sinh nhà cửa thường xuyên để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Trẻ dưới 1 tuổi có cần tiêm vaccine sởi không?
Trẻ em dưới 12 tháng không được tiêm vaccine sởi. Tiêm phòng sởi được khuyến cáo từ 9 tháng tuổi để bảo vệ trẻ. Điều này giúp trẻ chống lại bệnh khi tiếp xúc với virus.
Biện pháp tăng cường miễn dịch cho trẻ em dưới 12 tháng?
Để tăng cường miễn dịch, cần cho trẻ bú mẹ, duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với môi trường có nguy cơ lây bệnh. Bên cạnh đó, việc vệ sinh môi trường sống cũng rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ, việc chủ động nắm bắt kiến thức và thực hiện các biện pháp phòng tránh là vô cùng quan trọng. Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) luôn đồng hành cùng các bậc phụ huynh trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ em. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại, SIGC cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh, chẩn đoán, tiêm phòng và tư vấn chăm sóc sức khỏe định kỳ cho trẻ..
Nếu bạn cần thêm thông tin về việc phòng ngừa và điều trị bệnh sởi, hãy đến SIGC để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết. Chúng tôi cam kết mang lại sự chăm sóc toàn diện, giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời.
